Güei celébrase'l Día de les Lletres Asturianes y un añu más, miles de persones vamos salir a la cai, como dende va más de cuarenta años, pa reclamar futuru pa la llingua asturiana. Anque se dieron pasos alantre importantes que meyoraron la percepción social del idioma, como la tímida presencia nel sistema educativu o nos medios de comunicación, lo cierto ye que los estudios siguen falando d'una perda de falantes que va llevanos a la estinción del asturianu en menos tiempu del que pensamos.
Ye la hora d'actuar, de tomar midíes que vayan más allá del simbólicu apoyu al asturianu que se fai en díes como esti. Les instituciones internacionales lleven décades avisando, la UNESCO, el Conseyu d'Europa... Paez que fuera ta más claro qué ye lo qu'hai que faer col asturianu o que dalgunos quieren más nun sentir estes recomendaciones d'organismos internacionales. Y les asturianes y asturianos, como responsables del curiáu de la llingua asturiana y del gallego-asturianu, somos los guardianes d'un patrimoniu inmaterial que ye de tola humanidá, tócanos mantenelu vivu y proyeutalu hacia'l futuru, polo que tenemos que faer que los responsables políticos sientan estes reivindicaciones.
Nun valen escuses, los nuesos políticos saben qué hai que faer. Nun tenemos más que mirar a los nuesos vecinos gallegos pa ver como unes polítiques actives de promoción y normalización del idioma son quien a faer muncho pa revertir un procesu de sustitución llingüística como'l que vivimos n'Asturies.
Pero n'Asturies nun cuerre peligru namás un patrimoniu cultural y llingüísticu. La falta d'oficialidá conviértenos a los falantes d'asturianu en ciudadanos de segunda, con menos drechos civiles que les persones que deciden o a les que nun-yos queda más remediu qu'espresase en castellán. La oficialidá ye la ferramienta que pue garantizar un cambiu nesti tratu desigual, antidemocráticu, anticonstitucional y que ye dificil d'entender dempués de más de trenta años d'oficialidá del restu de les llingües del estáu.
Anque la responsabilidá principal de la situación del asturianu ye de los nuesos gobernantes, yá qu'ellos tienen les ferramientes necesaries pa camudala, la ciudadanía tien tamién que faer más, tenemos que llevar la oficialidá al nuesu día a día, reclamando mayor presencia del asturianu en tolos ámbitos, pero tamién faciendo usu del idioma, deprendiéndolu si nun lo sabemos, llevándolu a los nuesos trabayos, empreses, asociaciones y families. Porque oficialidá ye futuru y el futuru del asturianu depende de nós.
Inaciu Galán y González
Presidente d'Iniciativa pol Asturianu
Fonte: El Comercio
Nun ye futuru, el Día de les Lletres Asturianes 2017 ye pasáu, foi. Pero debería de ser tolos díes del añu.
ResponderEliminar