L'asturianu compete a toos

- Xicu Monteserín (Xixón)

La llingua asturiana, la llingua propia d'Asturies, compete a toos. Esti patrimoniu inmaterial qu'atesoramos los asturianos ye únicu nel mundu y ye xera de toos tresmitir esta llingua milenaria nes meyores condiciones de sobrevivencia a les xeneraciones futures, ya sean falantes o non, y cuando digo toos, quiero dicir toos: entidaes públiques, partíos políticos, sindicatos, ayuntamientos, asociaciones culturales y civiles de toa frasca, particulares, empreses, etcétera, y nesi etcétera tienen especial relevancia los medios de comunicación, y LA NUEVA ESPAÑA, como'l diariu de mayor tirada y con mayor númberu de llectores d'Asturies, ente los que m'alcuentro dende fai cásique cuarenta años, tien d'asumir la so responsabilidá pa cola sociedá asturiana acordies col pesu específicu qu'esa sociedá asturiana-y tien depositao.

Toos queremos y apreciamos l'asturianu, pero esta situación de llaceria cultural que soportamos, ente l'ignorancia y el despreciu de dalgunos, fai que los asturianos seamos los únicos ciudadanos del Estáu español qu'entá nun tenemos reconocíu oficialmente l'idioma propiu, los únicos que carecemos de derechos llingüísticos frente a valencianos, gallegos, vascos, navarros, catalanes o baleares. Arriendes d'ello, la nuesa llingua tradicional merez la dignidá y el respetu que munchos anecien de forma paranoide en nega-y, y too ello fuera ya de xuegos florales, cursinos y cartelinos.

Y énte esi estáu de coses llamentable al rodiu l'asturianu alcontrámonos, ente otres coses, con unos medios de comunicación que-y dan el llombu o tan simplemente n'ayén, y cuento qu'eso ha camudar d'equí a poco; nun pueden permanecer por más tiempu non yá neutrales, sinón munches veces al marxe de la llei. La llingua asturiana ha tar de forma normal y natural nos medios de comunicación asturianos, nes noticies y nos fechos diarios y cotidianos. Albidro que fai falta un ampliu alcuerdu nesi aspeutu que perbién podría afalar un Gobiernu autonómicu asturianu que de verdá lo fuere.

Nesi sen taría perbien que'l diariu LA NUEVA ESPAÑA, pioneru en munches coses –alcordémonos del importantísimu "Diccionario General de la Lengua Asturiana" del Dr. García Arias–, asumiere nesti casu tamién la so responsabilidá pa cola sociedá asturiana y nun fixere por ignorar los nomes oficiales de los pueblos y llugares d'Asturies, castellanizaos n'otru tiempu de forma escandalosa. Asina Les Arriondes nun ye "Arriondas", Ciañu nun ye "Ciaño", la Pola Siero, nun ye "Pola de Siero", Payares nun ye "Pajares". Qué pensaríen los llectores d'esti periódicu si un día vieremos escrito "Lanas" por Llanes o "La Helguera" por La Felguera, ya otres ocurrencias desemeyaes o, pola mesma sinrazón, Bayadoliz, Kazeres o Güelba. Gracies pola so atención y paciencia, y, por favor, nun lo dexen otra vuelta pa práu.

Fonte: La Nueva España