L'artículu 6.5 del nuevu Estatut de Catalunya diz que “la llingua occitana, nomada aranés n'Aran, ye la llingua propia d'esti territoriu y ye oficial en Catalunya”. Al respective d'esta norma, el Govern desendolcó n'agostu de 2007'l programa pa llantar la Oficina Occitan en Catalonha, una entidá dirixida por Jusèp Louís Sans que se cuidará de diseñar l'espardimientu la oficialidá del occitanu en tol país y que, ente otros aspeutos, asoleyará una Llei de l’Occità a mou de preséu de llei de política llingüística col envís de sofitar la normalización del idioma. Dase'l casu de que Catalunya ye l'únicu territoriu que tien l'occitanu como llingua oficial. Pesie que l'occitanu tien un territoriu de más de 190.000 kilómetros cuadraos y más de 16 millones d'habitantes, l'idioma nun tien la reconocencia de la so oficialidá na mayor parte del dominiu llingüísticu pesie a tratase de la llingua los trovadores y que tien na so hestoria a un Nobel de Lliteratura como Frederic Mistral.
La Oficina Occitan en Catalunya tendrá dos sedes: una n'Era Val d’Aran –que sedrá la central– y otra en Barcelona. Anguaño, el programa pa la creación de la oficina trabaya en seyes estayes. La primera básase nel aspeutu de calter xurídicu, especialmente, na ellaboración de la Llei de l’Occità. Jusèp Louís Sans desplica qu'esta llei de política llingüística, qu'habrá de definir el procesu de normalización del occitanu y marcar la so aplicación, podría aprobase depués de la Llei del Règim Especial de la Val d’Aran. Sans diz qu'esta llei, ente otres cuestiones, afitará aspeutos como'l drechu de los ciudadanos a ser atendios n'occitanu y pon como exemplu'l casu que-yos pasó a tres estudiantes de la Pompeu Fabra que pidieron esaminase nésta llingua. Dende la universidá-yos retrucaron que teníen drechu a faelo pero que nun contaben con una infracadarma afayadiza pa “satisfacer esti drechu”. El segundu ámbetu nel que trabaya la futura oficina ye l'estrictamente llingüísticu. Sans desplica que ye importante saber cuál ye'l referente del occitanu que se tendrá en cuenta al aplicar la oficialidá. El responsable de la oficina destaca que l'occitanu ye una llingua con muncha frayaura dialectal y asegura que, ensin querer actuar como autoridá normativa, ye necesariu determinar que la llingua que se diz oficial básase nuna mena de “llinguadocian ampliu” al que llamaran“occitanu xeneral”. Sans afita que nun se-y llamará nin “occitanu referencial nin estándar”, pero afita que ye importante adautase al estándar el día que lu haiga. Paralelamente la oficina tamién deberá definir como encaxa l'aranés col “occitanu xeneral”.
Na estaya alministrativa, la oficina empobina agora les sos fuercies a esparder la oficialidá del occitanu ente tolos departamentos del Govern de la Generalitat. “Trátase de comunicar y suxerir actuaciones pa que la población entame a visualizar la oficialidá d'esta llingua”, diz Sans. Les publicaciones, la presencia del idioma nes webs y l'atención ciudadana son dalgunes de les estayes u incide la oficina.Anguaño tamién se tien en cuenta un cuartu ámbetu, l'empobináu a les entidaes y al aspeutu más social de la llingua. Per un llau, la futura oficina Occitan en Catalonha desendolca cursos d'aranés en Barcelona al traviés del CAOC, una de les entidaes que espoxiga l'hermanamientu ente la cultura catalana ya occitana. Trabayar pa que los medios de comunicación usen esti idioma y potenciar les producciones lliterariaes n'occitanu son otros de los obxetivos del algame de la oficialidá d'esta llingua, amás de les traducciones. Nel ámbetu políticu, la oficina propon la creación d'un consorciu ente la Secretaria de Política Llingüística, el Conselh y la Generalitat pa potenciar la oficialidá. Ye qu'el Conselh d’Aran ye'l gobiernu “llexitimáu” pa exercer el fomentu de la llingua y el so enseñu n'Aran. Arriendes d'ello, trabayarase tamién pa potenciar les relaciones con otres fasteres del dominiu llingüísticu d'Occitania y con países con situaciones asemeyaes.
Fonte: diari la mañana
La Oficina Occitan en Catalunya tendrá dos sedes: una n'Era Val d’Aran –que sedrá la central– y otra en Barcelona. Anguaño, el programa pa la creación de la oficina trabaya en seyes estayes. La primera básase nel aspeutu de calter xurídicu, especialmente, na ellaboración de la Llei de l’Occità. Jusèp Louís Sans desplica qu'esta llei de política llingüística, qu'habrá de definir el procesu de normalización del occitanu y marcar la so aplicación, podría aprobase depués de la Llei del Règim Especial de la Val d’Aran. Sans diz qu'esta llei, ente otres cuestiones, afitará aspeutos como'l drechu de los ciudadanos a ser atendios n'occitanu y pon como exemplu'l casu que-yos pasó a tres estudiantes de la Pompeu Fabra que pidieron esaminase nésta llingua. Dende la universidá-yos retrucaron que teníen drechu a faelo pero que nun contaben con una infracadarma afayadiza pa “satisfacer esti drechu”. El segundu ámbetu nel que trabaya la futura oficina ye l'estrictamente llingüísticu. Sans desplica que ye importante saber cuál ye'l referente del occitanu que se tendrá en cuenta al aplicar la oficialidá. El responsable de la oficina destaca que l'occitanu ye una llingua con muncha frayaura dialectal y asegura que, ensin querer actuar como autoridá normativa, ye necesariu determinar que la llingua que se diz oficial básase nuna mena de “llinguadocian ampliu” al que llamaran“occitanu xeneral”. Sans afita que nun se-y llamará nin “occitanu referencial nin estándar”, pero afita que ye importante adautase al estándar el día que lu haiga. Paralelamente la oficina tamién deberá definir como encaxa l'aranés col “occitanu xeneral”.
Na estaya alministrativa, la oficina empobina agora les sos fuercies a esparder la oficialidá del occitanu ente tolos departamentos del Govern de la Generalitat. “Trátase de comunicar y suxerir actuaciones pa que la población entame a visualizar la oficialidá d'esta llingua”, diz Sans. Les publicaciones, la presencia del idioma nes webs y l'atención ciudadana son dalgunes de les estayes u incide la oficina.Anguaño tamién se tien en cuenta un cuartu ámbetu, l'empobináu a les entidaes y al aspeutu más social de la llingua. Per un llau, la futura oficina Occitan en Catalonha desendolca cursos d'aranés en Barcelona al traviés del CAOC, una de les entidaes que espoxiga l'hermanamientu ente la cultura catalana ya occitana. Trabayar pa que los medios de comunicación usen esti idioma y potenciar les producciones lliterariaes n'occitanu son otros de los obxetivos del algame de la oficialidá d'esta llingua, amás de les traducciones. Nel ámbetu políticu, la oficina propon la creación d'un consorciu ente la Secretaria de Política Llingüística, el Conselh y la Generalitat pa potenciar la oficialidá. Ye qu'el Conselh d’Aran ye'l gobiernu “llexitimáu” pa exercer el fomentu de la llingua y el so enseñu n'Aran. Arriendes d'ello, trabayarase tamién pa potenciar les relaciones con otres fasteres del dominiu llingüísticu d'Occitania y con países con situaciones asemeyaes.
Fonte: diari la mañana
Ta perbién esta entrada pero sedría meyor n'asturianu pa la prósima vegada.
ResponderEliminarToi traduciéndola al asturianu pa llantala otra vegada. Pero lo importante ye'l fondu de la notícia, nun la mena de como tea escrita. El fondu ye que con 5000 occitanofalantes n'Aran seya oficial en too Catalunya(con una población al rodiu de 7 millones d'habitantes) y que los asturianos nun seyamos quién a oficializar la nuesa con 400000 falantes nuna población de 1,1 millones d'habitantes. Eso ye democracia y tolo demás cuentu.
ResponderEliminarLa oficialidá que tien l'aranés ye l'exemplu d'una bona política llingüística, mui respetuosa coles minoríes, tolo contrario de lo que carecemos n'Asturies, onde mos ñeguen esi drechu básicu pa la convivencia, incumpliendo toles normatives europees y la mesma constitución española. Los datos qu'apurres falen por sigo mesmos.
ResponderEliminarxuanxo, sedrá poles qu'asoleyes tu.Cuando espublices tu dalguna entrada n'asturianu..entós podrás falar.
ResponderEliminar