La Xunta esixe que s'apliquen les recomendaciones
El Conseyu pide midíes decidíes y datos actualizaos sobre falantes y critica los retayos presupuestarios
El Conseyu pide midíes decidíes y datos actualizaos sobre falantes y critica los retayos presupuestarios
El Conseyu d'Europa ta acabante dar conocer el cuartu Informe sobre'l
cumplimentu de la Carta Europea de les Llingües n'España, Estáu que
ratificó esti tratáu internacional nel 2001.
No que se refier a Asturies, l'informe -que vien avaláu pol Conseyu
de Ministros del Conseyu d'Europa- afirma que l'asturianu tovía nun ye
llingua oficial y pide enérxicamente a les autoridaes que tomen “midíes
decidíes” p'apoyar tanto l'asturianu como'l gallego-asturianu.
Ente les midíes que cita pa les llingües que nun son oficiales, como
ye'l casu del asturianu -tanto n'Asturies como en Llión, que nel informe
llámase llionés- o del aragonés, el Conseyu d'Europa pide a les
autoridaes estatales y autonómiques que reconozan esti marcu llegal pa
estos idiomes.
En comparanza col informe anterior, publicáu nel 2012, el Comité
d'Espertos señala que la situación foi a peor en munches estayes.
Asina, les autoridaes europees observen con preocupación la mengua de
los recursos de la Dirección Xeneral de Política Llingüística. Esti
presupuestu -que pasó de más de 3.000.000 d'euros nel 2010 a los
1.500.000 d'anguaño- según la Xunta Pola Defensa de la Llingua
Asturiana, qu'emitió una nota de prensa comentando l'informe "vertebren
la normalización del nuestru idioma y la mesma industria cultural que
surde alredor del asturianu -y con ella, los puestos de trabayu, la
cohesión social del país y la marca turística diferenciada que produz el
sector-. Sicasí, les autoridaes castíguenlu con un 50% menos de los
recursos".
Otra manera, los espertos europeos avisen sobre'l desdexamientu de
funciones de l'Alministración no que tien que ver cola presencia del
nuestru idioma nos medios de comunicación, recordando los recortes nesta
llinia d'ayudes.
La Carta Europea de les Llingües recomienda que cada comunidá
llingüística tenga, a lo menos, una radio y una televisión 100% na so
llingua. Sicasí, TPA namás emite un 4% de la so programación
n'asturianu, mentes que nel casu de la radio namás hai una presencia
anecdótica d'unos pocos minutos al día, dalgo que según la Xunta "choca
cola presencia histórica del nuestru idioma nesti mediu al traviés de
radios llibres y comunitaries, y colo que marca la Llei d'Usu,
l'Estatutu d'Autonomía o la mesma Carta Europea de les Llingües".
El Comité d'Espertos tamién solicita a les autoridaes que realicen un
estudiu sociollingüísticu del país, porque los datos de falantes
d'asturianu son del 2001 “y ye mui necesaria una investigación nueva y
actualizada”. Del mesmu mou, afirmen tener datos qu'indiquen un
amenorgamientu nel usu del gallego-asturianu, anque les autoridaes
asturianes nun facilitaron datos nuevos nesi sen.
Los especialistes europeos soliciten que pal futuru, el Gobiernu
d'Asturies unvie datos contrastaos por nuevos trabayos nos que s'estreme
claramente los datos d'asturianu y de gallegu-asturianu y piden a les
autoridae competentes datos sobre el lleonés en Castiella y Lleón.
No que se refier a la enseñanza, recuerden que los problemes que tien
el nuestru idioma dientro del sistema educativu siguen añu tres añu,
sobre manera nes escueles privaes “ensin que'l Gobiernu asturianu tome
midíes”.
Amás, falen de la situación de discriminación de los/les maestros/es
d'asturianu futuros, “que tán obligaos a tener un añu adicional de
formación”.
No que se refier a les alministraciones locales, los espertos
europeos soliciten a les autoridaes una regulación específica de los
Servicios de Normalización Municipales y, “a pesar de que nos últimos
años hubo pocos avances”, l'aplicación de la toponimia oficializada,
“porque la mayoría de Conceyos sigue mostrando les formes castellanes
antigües nes webs, eventos públicos y publicaciones”.
La Xunta pide que s'apliquen les recomendaciones del Conseyu
Dende la Xunta pola Defensa de la Llingua Asturianu esíxese a les
autoridaes asturianes "qu'apliquen los mandaos d'esti cuartu informe pa,
asina, cumplir con una demanda histórica dientro de la sociedá
asturiana".
Según la Xunta "los mandaos del Conseyu d'Europa -qu'informe tres
informe son más alarmantes- nun reflexen más que lo que'l movimientu de
reivindicación llingüística vien diciendo dende hai cuatro décades: que
la oficialidá ye l'únicu marcu llegal con garantíes p'asegurar el futuru
del nuestru idioma y que yá valió de declaraciones d'intenciones,
porque l'asturianu necesita fechos y acciones concretes".
Fonte: asturies.com
Fonte: asturies.com
Con un gobiernu asturcida como'l del Principáu que refuga'l diálogu sobro la oficialidá hai d'encadarmar otres estratexes qu'impliquen a la población. Como la de L'Anguleru de l'asociación Garabuxada de L'Arena.
ResponderEliminarXuan Luis eso tando bien ye bien pocu efectivu y a perllargu plazu. Precísase daqué más taxativo y eficiente, daqué que los nuesos preclaros políticos "los que nos sirven" entiendan netamente y emburriar a sirvinos pero de verdá, ensin trampes, ¿o non?
ResponderEliminar