Col nome de "Chuntos por l'aragonés" ellaboróse un manifiestu de sofitu a la xunidá de la llingua aragonesa, na categoría "en pelligru" nel Atles de la UNESCO, que ye ún de los problemes más urxentes pa la sobrevivencia xunta la falta d'oficialidá. El manifiestu foi robláu por 44 ayuntamientos, 6 comarques, les diputaciones provinciales de Uesca y Zaragoza, 64 entidaes culturales y munches otres organizaciones de variada triba, empreses, grupos musicales, sindicatos y entidaes d'Internet.
"Les Asociaciones, colleutivos y persones que roblamos el presente Manifiestu facémoslo movíos pol respetu haza un riquísimu Padrimoniu Cultural y llingüísticu qu’esiste n’Aragón y cuya sobrevivencia ta en pelligru.Ye un fechu hestóricamente documentáu que n’Aragón individualizóse una llingua románica, derivada del llatín, que se denomó tradicionalmente aragonés y que tovía ta viva n’amplies fasteres del nuesu territoriu. Esta llingua esprésase en diverses modalidaes llingüístiques y fales llocales, cuya subsistencia ta seriamente amenazada y cuya proteición ye un deber moral y llegal. Nesti sen hai que recordar que tanto la Constitución Española, como l’Estatutu d’Autonomía d’Aragón, en sintonía cola Carta Europea de les Llingües reconocen esplícitamente los drechos de les minoríes llingüístiques. Diches variedaes son, polo tanto, constitutives del aragonés y falar caúna d’elles equival a falar de distintes formes el mesmu idioma.Tamos convencíos de que la única fórmula válida pa tentar d’evitar la desapaición del aragonés, con toles sos modalidaes, ye la reconocencia de la xunidá de la llingua, lo cualo lleva arreyao l’afitamientu d’un modelu cultu y referencial, consolidando un procesu que yá otres llingües como’l castellanu aniciaron nel so día. En definitiva, pidimos-y a la Sociedá aragonesa comprensión y sofitu haza esta llingua que ye padrimoniu de toos y constitúi un valiosu llegáu cultural de la humanidá."
Tamién n'a comunidá aragonesa lluchan por la no desaparición de la so llingua, como en Asturies.
ResponderEliminarPperinteresante'l párrafu que diz: "pidimos-y a la Sociedá aragonesa comprensión y sofitu haza esta llingua que ye partimoniu de toos y constitúi un valiosu llegáu cultural de la humanidá" podría valer tamién bastante pa la llingua asturiana.
ResponderEliminar"Chuntos por l'aragonés" foi robláu por 64 ayuntamientos y poles diputaciones provinciales de Uesca y Zaragoza, 6 comarques y porr 64 entidaes culturales aragoneses, pero no pola diputación provincial de Teruel, lo que ye un dato curioso ¿no?
ResponderEliminarYe verdá lo qu'escribes que la diputación provincial de Teruel nun robló'l manifiestu. Supongo que ye porque n'Uesca ye onde se fala y en Zaragoza habrá emigrantes de Uesca y amás al ser la capital habrá más movimientu pola llingua d'Aragón. En Teruel falen en castellanu, menos un cachín de la Franxa, al este, onde se fala catalán.
ResponderEliminar